Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Gülşen ERGÜN BİLGİLİ
Danışman: Pınar Dinç Kalaycı
Özet:
İnsanın yaşamdaki önemli amaçlarından biri dünyada bir ‘yer’ edinmektir. İlk bağını toprakla kuran insan toprağı bir ‘yer’e dönüştürmeyi başarmasıyla varlığını kuvvetlendirir. Mimarlık da topraktan dolayısıyla ‘yer’den başlar. Bir yerde yaşamak, bir yere yerleşmek, bir yere ait olmayı da beraberinde getirir. Mimarlık, bir kültüre, bir topluma, bir zamana ve bir bağlama oturtulamadığında, dolayısıyla aitliğini kaybetmeye başladığında ‘yersizleşmeye’ başlar. Bu tez, insan ve yer konularının mimarlık kuramlarının temel tartışma konuları olduğundan yola çıkarak; insan deneyimini temel alan fenomenolojk bakış açısıyla, “yer” ve “yersizlik” tartışmalarını “ruhun yitimi” kavramı ile bağlantılı inceler; bu konuda çalışmaları dikkat çekici olan Norberg-Schulz ve Relph'in yer ve yersizlik tartışmalarına bakışını, üç ana başlık ve alt başlıklarına ayırarak anahtar kelimelerini deşifre eder ve anahtar kelimeleri; insanı merkezine alan sinema sanatının önemli öncülerinden olan Nuri Bilge Ceylan'ın, “Ahlat Ağacı” filmi üzerinden okur. Çakıştırılmış sahneler ve diyaloglar aracılığıyla film üzerinden yer arayışının izi sürülmekte ve neticede yersizleşme noktaları ortaya çıkarılarak, ‘ruhun yitimi’ eleştirel bakışına varılmaktadır. Çalışmanın amacı; disiplinler arası bir sanat olan mimarlığın kuramsal çerçevesinde geniş yer tutmuş olan kavramların, farklı bir sanat dalında nasıl yer ettiğini gözlemlemek ve sinema sanatı üzerinden incelenen bu kavramsal yaklaşımın mimarlığa geri dönüşünü sağlamak, ayrıca mimari eleştiri bakışlarına farklı bir kapı aralamaktır.
Anahtar Kelimeler : Yer, yersizlik, mimarlık, yerin ruhu, Nuri Bilge Ceylan, mimari
fenomenoloji