Zihin Kuramı Hikayeleri (Tuhaf Hikayeler) Testinin Türkçeye Uyarlanması Ve 7-12 Yaş Çocuklarında Zihin Kuramı Becerilerinin İncelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Gözde ÇINBAY

Danışman: NESLİHAN AVCI

Özet:

Bu araştırmanın amacı Francesca Happé tarafından 1999’da İngiltere’de geliştirilen Tuhaf Hikayeler Testini ( The Strange Stories Task) Türkçeye uyarlamak ve 7- 12 yaş çocuklarının zihin kuramı becerilerine etki eden değişkenleri incelemektir. Araştırma bir ölçek uyarlama çalışması olup, 7- 12 yaş çocuklarının zihin kuramı becerilerini incelemesi yönüyle ilişkisel tarama modelinde bir çalışmadır. 7 – 12 yaş çocuklarının zihin kuramı becerileri ile cinsiyet, kardeş sayısı, doğum sırası, ailede yaşayan kişi sayısı, çocuğun katıldığı kurs – sosyal etkinlik durumu ve yaş değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Araştırmaya Ankara ilinde yaşayan 7 – 12 yaş grubu çocuklar ve aileleri katılmıştır. Örneklemi toplam 420 çocuk oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak Türkçeye Zihin Kuramı Hikayeleri Testi (Strange Stories Test) ve kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Verilerin analizi için öncelikle ölçek uyarlama aşamasında tek faktörlü doğrulayıcı faktör analizi yapılarak maddelere ilişkin faktör yükleri ve uyum indeksleri hesaplanmıştır. Zihin kuramı becerilerini etkileyen değişkenleri belirlemek için İlişkisiz Örneklemler t – testi uygulanmıştır. Bağımsız değişkenlerin kendi aralarında nasıl etkileşime girdiklerini ve bu etkileşimlerin bağımlı değişken üzerindeki etkilerini analiz etmek için ANOVA Testi kullanılmış olup farklılıkların kaynağını bulmak için de LSD Post Hoc Testi uygulanmıştır. Araştırma sonunda cinsiyet ve yaş grubuna göre zihin kuramı becerilerinde anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Kardeş sayısı ve çocuğun sosyal etkinlik ya da kursa katılma durumu kategorileri arasında da zihin kuramı becerileri açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık belirlenmiş ancak bu farklılık fiziksel hikayelerde de tespit edilmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlar doğrultusunda önerilerde bulunulmuştur.