Teknoloji destekli otantik öğrenme aktivitelerinin öğrencilerin fen öğrenmelerine, fene yönelik tutumlarına ve bilgilerinin kalıcılığına etkisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HİLAL KARABULUT

Danışman: Alev Çetin

Özet:

Bu araştırmanın temel amacı; "Fen Bilimleri dersi 7. sınıf “Maddenin Yapısı ve Özellikleri” ve “Aynalarda Yansıma ve Işığın Soğurulması” üniteleri konuları kapsamında uygulanan teknoloji destekli otantik öğrenme aktivitelerinin öğrencilerin fen öğrenmelerine, fene yönelik tutumlarına, bilgilerinin kalıcılığına etkisini araştırmak ve sürece ilişkin öğrenci görüşleri nedir?" sorusuna cevap aramaktır. Çalışma nicel ve nitel araştırma tekniklerinin birlikte kullanıldığı karma araştırma deseni ile yürütülmüştür. Çalışmanın nicel bölümünde öntest-sontest kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Belirtilen doğrultuda Yozgat ili Yerköy ilçesine bağlı bir ortaokulda 7. sınıf düzeyinde eğitim görmekte olan iki sınıf yansız olarak belirlenmiştir. Belirlenen 7. sınıflardan teknoloji destekli otantik öğrenme aktivitelerinin uygulandığı grup deney grubu, mevcut eğitim programının dışına çıkılmadan derslerin yürütüldüğü grup kontrol grubu olarak isimlendirilmiştir. Deney grubunda 25, kontrol grubunda 26 öğrenci bulunmaktadır. Deney ve kontrol grubunda dersler araştırmacı tarafından yürütülmüştür. Aktiviteler araştırmacı önderliğinde ilgili konunun öğretimi tamamlandıktan sonra Bilim Uygulamaları dersinde uygulanmıştır. Çalışmanın nitel bölümünde ise bir durum çalışması yürütülmüştür. Bu kapsamda deney grubu öğrencilerinin uygulama süreci içinde hazırladıkları aktiviteler ve bu aktivitelerin sunulması incelenmiştir. Çalışmanın veri toplama araçları nitel ve nicel

viii

araştırma tekniklerine uygun olarak araştırmacı tarafından geliştirilen Maddenin Yapısı ve Özellikleri Testi (MYÖT), Aynalarda Yansıma ve Işığın Soğurulması Testi (AYIST), Fen Dersine Yönelik Tutum Ölçeği (FDYTÖ) ve görüşme formu şeklindedir. Araştırmaya başlamadan önce öğrencilerin fen öğrenmelerini ve fen dersine yönelik tutumlarını tespit etmek amacıyla ilgili konulara ilişkin başarı testleri ve FDYTÖ öntest olarak uygulanmıştır. Uygulamalar, 2015-2016 Eğitim-Öğretim yılının güz ve bahar dönemlerinde yürütülmüştür. 13 hafta süren uygulamaların ardından belirtilen testler sontest olarak tekrar uygulanmıştır. Uygulamaların bitiminden 4 hafta sonra ünitelere ait başarı testleri kalıcılık testi olarak bir kez daha tekrarlanmıştır. Bununla birlikte çalışma sonunda deney grubu öğrencileri içinden gönüllülük esasına dayanarak belirlenen 16 öğrenci ile yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. İlgili ünitelere ait başarı testlerinden ve Fen Dersine Yönelik Tutum Ölçeği'nden elde edilen nicel bulguların anlamlılık düzeylerini tespit etmek amacıyla t-testi kullanılmıştır. Çalışmanın nitel veri kaynağı olan görüşme formundan elde edilen veriler ise içerik analizine tabi tutulmuştur. Araştırma sonuçları teknoloji destekli otantik öğrenme aktivitelerinin öğrencilerin fen öğrenmelerinde ve fene yönelik tutumlarında deney grubu lehine anlamlı bir farklılık oluşturduğunu göstermektedir. Bununla birlikte kalıcılık testlerinden elde edilen sonuçlar, teknoloji destekli otantik öğrenme aktivitelerinin deney grubu öğrencilerinin bilgilerinin kalıcılığını olumlu yönde etkilediğini göstermektedir. Bu sonuçlar, görüşme formundan elde edilen bulgular ile de uyum içerisindedir. Ayrıca, görüşme sonuçları teknoloji destekli otantik öğrenme aktivitelerinin öğrencilerin kendilerini ifade etmeleri ve öz güven kazanmaları noktasında olumlu etkiye sahip olduğunu göstermektedir.

Anahtar kelimeler: Teknoloji destekli öğrenme, Otantik öğrenme, Teknoloji destekli aktivite, Fen eğitimi