Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: OĞUZHAN BALOĞULLARI
Danışman: LEYLA ÖZGEN
Özet:Bu araştırmanın amacı, lise öğrencilerinin şeker tüketim davranışlarını incelemektir. Araştırma, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında, Şanlıurfa il‟i Haliliye ve Karaköprü ilçelerinde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ortaöğretim kurumlarında öğrenimine devam eden 14-19 yaş aralığında yer alan kolayda örnekleme yöntemiyle 418 öğrenci (223 erkek, 195 kız) çalışmaya alınmıştır. Öğrencilerin sağlık durumuna ilişkin bilgilerde, %90,0‟ının herhangi bir sağlık sorunu yokken, %10,0‟unun doktor tarafından tanısı konmuş bir sağlık sorunu olduğu ifade edilmiştir. Beslenme alışkanlıklarında öğrencilerin % 54,8‟i bazen, % 29,7‟si her zaman öğün atladığını ve % 15,6‟sı hiç öğün atlamadığını belirtmiştir. Öğrencilerin şekere alternatif besin kaynaklarını bilme durumları incelendiğinde, % 1,4‟ü stevia‟yı, %62,4‟ü hurma şekerini, % 95,9‟ u balı, %28,9‟u kamış pekmezini, %4,1‟i agave şurubunu, %60,3‟ü esmer şekeri ve %30,1‟i akçağaç şurubunu bildiği belirtilmiştir. Erkek öğrencilerin % 24,9‟u esmer şekeri bilirken, kız öğrencilerin % 11,2‟sinin bilmediği ifade edilmiştir. Cinsiyete göre esmer şekeri bilme durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu saptanmıştır (p<0,01). Öğrencilerin şeker tüketimi ve sağlık durumu ile ilgili ifadelerin cinsiyete göre Mann-Whitney U testine göre incelendiğinde, “Fazla şeker tüketimi diş çürüklerinin artmasına neden olur” ifadesinde kız öğrencilerin puan ortalaması yüksek iken ( =4,533), erkek öğrencilerin puan ortalamasının düşük olduğu ( =4,260) ve istatistiksel olarak anlamlı fark gösterdiği bulunmuştur (U=18358,000, p<0,01).„„Yüksek miktarda serbest şeker tüketimi, obezite ve bulaşıcı olmayan hastalıklar riskini arttırır‟‟ ifadesinde kız öğrencilerin puan ortalaması yüksek iken ( =4,385), erkek öğrencilerin puan ortalamasının düşük olduğu (v=4,139) ve istatistiksel olarak anlamlı fark gösterdiği bulunmuştur (U=18499,000, p<0,01). Öğrencilerin şeker tüketimi ve sağlık durumu ölçeği sorularının BKİ‟ye göre Kruskal Wallis sonuçları incelendiğinde, „„Şekerli yiyeceklerden v sonra dişlerimi hemen fırçalarım‟‟ ifadesinin BKI‟ya göre normal ağırlıkta olan öğrencilerin puan ortalaması yüksek ( =3,277), I.derece obez öğrencilerin puan ortalaması yüksek ( =3,000) ve zayıf öğrencilerin puan ortalamasının düşük olduğu ( =2,800) ve istatistiksel olarak anlamlı fark gösterdiği bulunmuştur (x2= 10,995, p<0,01). Öğrencilerin şeker tüketimi ile ilgili ifadelerin cinsiyete göre Mann-Whitney U testine göre incelendiğinde, „„Paketli gıda çikolata, kraker, gofret, sakız vb. gıdaları tüketir‟‟ ifadesinde kız öğrencilerin puan ortalaması yüksek iken ( =3,087), erkek öğrencilerin puan ortalamasının düşük olduğu ( =2,753) ve istatistiksel olarak anlamlı fark gösterdiği bulunmuştur (U=16981,500, p<0,01). Öğrencilerin şeker tüketimi sorularının BKİ‟ye göre Kruskal Wallis sonuçları incelendiğinde, „„Light bisküvi, kraker, atıştırmalık gıda tüketir‟‟ ifadesinin BKI‟ya göre zayıf öğrencilerin puan ortalaması yüksek ( =2,560), normal ağırlıkta olan öğrencilerin puan ortalaması da yüksek ( =2,442) ve I. derece obez öğrencilerin puan ortalamasının düşük olduğu ( =2,000) ve istatistiksel olarak anlamlı fark gösterdiği tespit edilmiştir (x2=9,315, p<0,01).