Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SEVİL MERVE BAŞER
Danışman: Yasemin Aydoğan
Özet:
Çocukluk ve ergenlik döneminde yaşanan olumsuz deneyimler sosyal açıdan bireyin tüm
yaşamını etkilemektedir. Olumsuz deneyimlerden biri olan çocuk istismarının; fiziksel
istismar, cinsel istismar, duygusal istismar ve ihmal gibi boyutları bulunmaktadır.
Literatürde istismar ile sosyal becerilerin incelendiği yeterli sayıda çalışma bulunmadığı
tespit edilmiştir. Ergenlerin istismara maruz kalma durumları ile sosyal beceri düzeylerinin
incelenmesi amacıyla gerçekleştirilen araştırmada betimsel tarama modeli kullanılmıştır.
Çalışma grubunu Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı bünyesindeki Konya İl
Müdürlüğüne bağlı yatılı kuruluşlarda korunma ve bakım altında bulunan 14-18 yaş grubu
170 ergen oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında ergenlerin istismara ilişkin durumlarını
ve sosyal becerilerini değerlendirmek için Sosyo-Demografik Bilgi Formu, İstismar Anket
Formu ile Aydoğan ve Özyürek (2016) tarafından geliştirilen Sosyal Beceri Envanteri
(SOBE) kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde ilişkisiz örneklemler için t-testi, tek
yönlü varyans analizi (ANOVA) ve Ki-Kare Testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda;
fiziksel, cinsel, duygusal istismara maruz kalma durumunun ergenlerin toplam sosyal
beceri puanlarında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık oluşturmadığı, ergenlerin cinsel
istismar öyküleri ile sosyal beceri alt boyutlarından tanışma becerileri arasında, aynı
şekilde ihmal öyküleri ile konuşma becerileri, nezaket becerileri, işbirliği becerileri ve
toplam sosyal beceri puanlarında istatistiksel olarak anlamlı farklılık olduğu, ergenlerin
vii
tanışma ve dinleme becerileri puanlarının cinsiyete göre anlamlı bir farklılık gösterdiği,
ergenlerin şu anda okula devam etme durumları ile tanışma becerileri arasında istatistiksel
olarak anlamlı bir farklılık olduğu, fiziksel, duygusal istismar ve ihmalin çoğunlukla aile
içinde yaşandığı, ergenlerin cinsel istismar öykülerinde yaş değişkeninin etkili bir faktör
olduğu, psikiyatrik destek almayan ergenlerin sosyal beceri alt boyutlarından tanışma
becerilerinde istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek puanlar elde ettikleri ve
ergenlerin kuruluşta kalma sürelerinin sosyal beceri düzeylerinde istatistiksel olarak
anlamlı bir farklılık oluşturmadığı belirlenmiştir.