Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Ana Bilim Dalı , Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: IŞIL YAMAN BAYDAR
Danışman: Adalet Kandır
Özet:
Bu araştırma, “Eğitici Oyuncaklarla Verilen Kavram Eğitimi’nin 60-72 Aylık Çocukların Temel Kavram Kazanımına Etkisi”ni incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın evrenini 2017-2018 eğitim öğretim yılında Ankara ili Pursaklar ilçesi Milli Eğitim Bakanlığı’na (MEB) bağlı bağımsız anaokullarına devam eden, tipik gelişim gösteren 60-72 aylık çocuklar oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışma grubunu, bağımsız anaokullarına devam eden 60-72 aylık çocuklar arasından tesadüfî olarak seçilen 65 çocuk oluşturmuştur. Örneklemi oluşturan çocukların 31’i deney grubu, 34’ü kontrol grubu olarak belirlenmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak; çocuklar ve çocukların ebeveynlerine ilişkin kişisel bilgileri toplamak amacıyla “Kişisel Bilgi Formu” ile Eğitici Oyuncaklarla Verilen Kavram Eğitimi”nin çocukların temel kavram kazanımına etkisini değerlendirmek amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilen ve geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılan “48-72 Aylık Çocuklar İçin Temel Kavram Kazanımını Değerlendirme Ölçeği” kullanılmıştır. Eğitici Oyuncaklarla Verilen Kavram Eğitimi uygulanma sürecinden önce, öğretmenlerin ve ebeveynlerin eğitici oyuncaklara ilişkin görüşlerini değerlendirmek için veriler, “Sınıf İçi Eğitici Oyuncak Ortamını Değerlendirme Formu” ve “Evde Eğitici Oyuncak Ortamını Değerlendirme Formu” ile toplanmış ve içerik analizi yapılarak değerlendirilmiştir. Eğitici Oyuncaklarla Verilen Kavram Eğitimi” uygulanma sürecinin değerlendirilmesi amacıyla “Öğretmen Gözlem Formu” kullanılmıştır. Eğitici Oyuncaklarla Verilen Kavram Eğitimi”nin etkililiğini değerlendirmek amacıyla ise; öğretmen ve ebeveynlerin görüşlerini almak amacıyla hazırlanan “Öğretmen Görüşme Formu” ve “Ebeveyn Görüşme Formu”ndan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formları kullanılmıştır.“Öğretmen Görüşme Formu” ve “Ebeveyn Görüşme Formu” içerik analizi yapılarak değerlendirilmiştir. Araştırmanın temel amacı doğrultusunda elde edilen nicel verilerin analizinde; öncelikle deney ve kontrol gruplarının denkliğini belirlemek ve son-test puan
vii
ortalamaları arasında anlamlı düzeyde bir farklılaşma olup olmadığını saptamak amacıyla gruplar arası karşılaştırmalar için “48-72 Aylık Çocuklar İçin Temel Kavram Kazanımını Değerlendirme Ölçeği”nden elde ettikleri puan ortalamaları arasındaki farkın anlamlılığı “Mann-Whitney U Testi” analiz tekniği ile test edilmiştir. İki gruplu karşılaştırmalarda verilerin normal dağılmamasından dolayı eşleştirilmiş gruplara da ise, Wilcoxen İşaret Testi kullanılmıştır. Deney grubunun "48-72 Aylık Çocuklar İçin Temel Kavram Kazanım Değerlendirme Ölçeği” ön test / son-test/ izleme testi ortalama puanları arasındaki farkı test etmek için ise; tek faktör üzerinde tekrarlı ölçümler için Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi uygulanmıştır. Araştırmanın sonucunda, deney ve kontrol grubundaki çocukların ön-test puan karşılaştırmalarında aralarında anlamlı düzeyde fark (p>0.05) bulunmazken, “Eğitici Oyuncaklarla Verilen Kavram Eğitimi”nin uygulanmasından hemen sonra yapılan deney ve kontrol grubu son-test puan ortalamalarında deney grubunun lehine anlamlı düzeyde fark olduğu (p<0.05) belirlenmiştir. Deney grubu çocuklarının ön-test/son-test puan ortalamaları karşılaştırıldığında son test lehine anlamlı düzeyde fark (p<0.05) bulunurken, yine kontrol grubu çocuklarının ön-test/sontest puan ortalamaları karşılaştırıldığında matematik alt ölçek puanları ile toplam puanlarında anlamlı düzeyde fark (p<0.05) bulunmuştur. Ayrıca deney ve kontrol grubundaki çocukların “48-72 Aylık Çocuklar İçin Temel Kavram Kazanımını Değerlendirme Ölçeği”nden aldıkları ön-test/son-test puan ortalamaları karşılaştırıldığında deney grubu lehine anlamlı düzeyde fark (p<0.05) tespit edilmiştir. Deney grubu çocuklarına son-testten dört hafta sonra yapılan izleme testi ile ön test puan ortalamaları karşılaştırıldığında anlamlı derecede yüksek (p<0.05) bulunmuştur. İstatistiksel olarak belirlenen bu farklılığın izleme testi toplam değeri lehine olduğu saptanmıştır. “Eğitici Oyuncaklarla Verilen Kavram Eğitimi” nin çocukların temel kavram kazanımları üzerinde etkili olduğu ve zamana dayalı ölçümlerinde dört haftalık zaman diliminde de etkisinin devam ettiği tespit edilmiştir. Araştırmanın nitel verilerin analizinde ise; öğretmen ve ebeveynlerin “Eğitici Oyuncaklarla Verilen Kavram Eğitimi” nin çocukların temel kavram kazanımları üzerinde etkili olduğu yönünde görüş bildirdikleri saptanmıştır.
Anahtar Kelimeler : Okul Öncesi Eğitim, Eğitici Oyuncak, Kavram Eğitimi