Uluslararası bakalorya diploma programı ve Milli Eğitim Bakanlığı programı öğrencilerinin farklı değişkenler bakımından karşılaştırılması


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ÜMİT YAŞATÜRK MİDİLLİ

Danışman: TAHİR ATICI

Özet:

Bu çalışmanın amacı Uluslararası Bakalorya Diploma Programı (UBDP) ve ülkemizde uygulanan Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) ortaöğretim programına dahil olan öğrencilerin akademik risk alma, bilimsel yaratıcılık, problem çözme beceri düzeyleri ve biyolojiye yönelik tutumları bakımından karşılaştırılmasıdır. Bu amaçla akademik risk alma ölçeği, problem çözme becerisi ölçeği, bilimsel yaratıcılık testi ve biyolojiye yönelik tutum anketi ortaöğretim öğrencilerine uygulanmıştır. Araştırmaya hem MEB öğretim programları hem de UBDP uygulayan 4 özel okuldaki ulusal ve UB öğrencilerinden 11. sınıfa devam eden, 187’si kız 136’sı erkek olmak üzere 323 öğrenci dahil edilmiştir. Araştırma bulguları incelendiğinde; iki programdaki öğrenciler akademik risk alma düzeyleri bakımından karşılaştırıldığında başarısızlık sonrası olumsuz hisler taşıma eğilimi alt boyutunda UBDP öğrencileri tarafında ortalama değerin yüksek olması durumundan dolayı istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Bununla beraber ödev yapmama eğilimi alt boyutuna göre ise MEB programı öğrencileri tarafında anlamlı bir farklılık belirlenmiştir. Araştırmaya dahil olan katılımcıların bilimsel yaratıcılık testinden aldıkları ortalama puanlara bakıldığında UBDP öğrencileri lehine istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir. Problem çözme becerileri ve biyolojiye yönelik tutum düzeyleri bakımından ise MEB programı öğrencileri ve UBDP öğrencileri arasında anlamlı bir farklılığın olmadığı belirlenmiştir. Bu verilere dayanarak, UBDP öğrencilerinin, MEB programı öğrencilerinin üstlendikleri görev ve sorumluluklara ek olarak birçok sorumluluk iii üstlenmeleri nedeniyle kaygı düzeylerinin daha yüksek olduğu söylenebilir. Öğrenim sürecinde UBDP öğrencilerinden araştırma yapmayı ve bilgiye nasıl ulaşacağını bilen, zamanı doğru kullanan, stres ve kaygı yönetimi iyi olan öğrenciler daha başarılı olurken bu sorumlulukların bir başka getirisi de bazı öğrencilere yılgınlık ve kolay vazgeçme duygusu olarak yansıyabilmektedir. UBDP biyoloji programı incelendiğinde, iki yıllık süreyi kapsayan program dahilinde standart düzey (SL) biyoloji dersi alan öğrenciler için toplam 40, ileri düzey (HL) biyoloji dersi alan öğrenciler için toplam 60 saatlik pratik çalışma yani laboratuvar, arazi çalışması vb aktiviteler olduğu görülmektedir. Bu çalışmalar IA, standart laboratuvar çalışmaları, grup 4 deneyleri ve bilgisayar simülasyonlarını içermektedir. Bu gibi uygulamalar bilimsel yaratıcılığı destekleyen çalışmalardır. Öğrencilerin biyolojiye yönelik olumlu tutumlarını desteklemek amacıyla klasik ders anlatma yöntemini kullanmaktan çok öte, oldukça çeşitli yöntem zenginliğine izin veren biyoloji dersinde farklı yöntemler kullanılmalı, canlılar dünyasının zenginliklerinden faydalanılmalı, belgeseller, basılı yayın yoluyla öğrencilerin dikkatleri ve ilgileri derse çekilmelidir