Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR ANABİLİM DALI, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ALİ OZAN ERKILIÇ
Danışman: Ömer Şenel
Özet:
Sporun diğer engel türlerinde olduğu gibi işitme engelli bireylerde de zihinsel, fiziksel ve psikolojik gelişim üzerinde
olumlu etkiye sahip olduğu bilinmektedir. Denge, güreş gibi mücadele sporlarında alt ekstremitelerin spor dalına özgü
olarak kullanımından etkilenebilmektedir. Bu bağlamda çalışmanın amacı, işitme engelli güreşçilerde statik denge ve
proprioseptif duyuları etkileyen alt ekstremite değişkenlerinin incelenmesidir. Bu çalışmaya Ankara’daki Şampiyon
sporcular spor kulübünde güreş yapan ve işitme engelliler takımda yer alan yaşları 18-22 arasında değişen toplam 12 işitme
engelli güreşçi gönüllü olarak katılmıştır. Çalışma öncesinde katılımcıların her birine çalışma ile ilgili ayrıntılı bilgi
verilmiş olup, testler uygulanmadan önceki 24 saat içerisinde spor yapmamaları gerektiği belirtilmiştir. Öncelikle
katılımcıların antropometrik ölçümleri (boy uzunluğu, vücut ağırlığı, çevre-çap ölçümleri) alınmış olup, sonrasında
çevresel ölçüm yöntemiyle bacak hacim ve kütle ölçümleri alınmış ve son olarak da statik denge, proprioseptif duyu ve
anaerobik performans ölçümü ve bacak kuvvet testleri yapılmıştır. Elde edilen verilerinin analizinde Windows işletim
sisteminde çalışan SPSS 16.0 paket programı kullanılmıştır. İstatistiksel analizde tüm veriler için tanımlayıcı istatistik
(ortalama ve standart sapma) uygulanmıştır. Elde edilen bacak hacim ve kütlesi, vücut ağırlığı, çevre ve uzunluk, bacak
kuvveti, anaerobik performans değerler ile propriseptif duyu ve statik denge arasındaki ilişki Pearson Çarpım Momentler
Korelasyon analizi kullanılarak belirlenmiştir. Anlamlılık 0,05 olarak alınmıştır. Güreşçilerin diz fleksiyon ve ekstansiyon
kuvvetinde en yüksek maksimal istemli diz kuvveti değerleri 60° deki kasılmalar sırasında elde edilmiştir. Alt ekstremite
45° proprioseptif ölçümleri ile Squat Sıçrama (watt) ile arasında (r=0,35, p=0,03) ve Aktif Sıçrama (watt) arasında (r=0,48,
p=0,04) istatistiksel olarak pozitif yönlü anlamlı bir ilişkiye rastlanmıştır. Güreşçilerin statik denge ölçümleri ile boy, kilo,
yağ yüzdesi ve bacak kütlesi-hacmi değerleri arasındaki ilişkileri incelendiğinde, statik denge ölçümleri göz açık sağ ayak
statik denge ACOPY ile sağ bacak kütle ölçümleri (r=0.46, p=0.03) ve sağ bacak hacmi (r=-0.04, p=0.02) arasında
istatistiksel olarak pozitif yönlü anlamlı bir ilişkiye rastlanırken diğer değişkenler arasında herhangi bir ilişki
bulunmamıştır. Güreşçilerin statik denge ölçümleri ile sıçrama değerleri arasındaki ilişkiler incelendiğinde statik denge
ölçümlerinden sadece göz açık sağ ayak statik denge y eksen merkezine yapılan ortalama basınç ile aktif sıçrama (r=-0.60,
p=0.04) ve aktif sıçrama (r=-0.50, p=0,03) watt arasında istatistiksel olarak pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu tespit
edilmiştir. Güreşçilerin statik denge ölçümleri ile 600 N.m-1, 1500 N.m-1 ve 2400 N.m-1 kuvvet değerleri arasındaki
ilişkiler incelendiğinde; gözler açık sağ ayak statik denge sağa sola salınım (MLSD) ile 600 N.m-1 sağ diz kuvveti
hamstring-quadriceps oranı arasında (r=0.72, p=0.01) anlamlı bir ilişki olduğu, 1500 N.m-1 Göz Açık Sağ Ayak Statik
Denge Sağa Sola Salınım Standart Sapma(MLSD) ile 1500 N.m-1 sağ diz kuvveti hamstring-quadriceps oranı arasında
(r=0.73, p=0.01) anlamlı bir ilişki olduğu ve 2400 N.m-1 göz açık sağ ayak statik denge öne geriye salınım (FBSD) ile
2400 N.m-1 sağ diz ekstansiyon kuvvet (r= -0.61, p=0.04) ve 2400 N.m-1 sağ diz kuvveti hamstring-quadriceps oranı
arasında (r=0.71, p=0.01) anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak, çalışmaya katılan işitme engelli
güreşçilerin statik denge ve proprioseptif duyularını etkileyen alt ekstremite değişkenlerinin farklılık gösterdiği tespit
edilmiştir. Bu bulgulara göre güreşçilerin statik denge ve proprioseptif duyularına özgü antrenman planlamasının
çeşitlendirilmesinin sporcuların performans ve müsabaka skorlarını iyileştireceği düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler : Denge, Proprioseptif Duyu