Üstbilişi geliştirmek için düzenlenmiş olan öğretim etkinliklerinin öğretmen adaylarının üstbilişsel farkındalıklarına etkisi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: GAMZE KAPLAN

Danışman: ÇIĞIL AYKUT

Özet:

Bu araştırmada öğretim elemanı tarafından dersin sunulmasında kullanılan üstbilişi düzenleyici öğretim etkinliklerinin öğretmen adaylarının üstbilişsel farkındalıklarının gelişimi üzerindeki etkisi belirlenmeye çalışılmış ve öğretmen adaylarının uygulamaya ilişkin görüşleri alınmıştır. Öğretmen adaylarının Uygulama Özel Eğitim Bölümü ikinci sınıf müfredatında yer alan Bütünleştirme dersinde yapılmıştır. Araştırmada ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel model kullanılmış, (N=20) ve kontrol (N=20) olmak üzere toplam 40 öğrenci katılmıştır. Veriler Üstbilişsel Farkındalık Envanteri ve araştırmacı tarafından geliştirilen görüşme soruları kullanılarak toplanmıştır. Nicel veriler betimsel istatistik tekniklerinden bağımlı örneklemler t testi, bağımsız örneklemler t testi, ortalama, standart sapma ve frekans kullanılarak analiz edilmiştir. Görüşme sorularının analizinde ise içerik analizinden faydalanılmıştır. Araştırma sonunda öntest ve sontest verileri karşılaştırıldığında ölçekten alınan toplam puan bakımından anlamlı fark bulunmuştur. Ölçeğin alt boyutlarından işlemsel bilgi ve planlamada deney grubu lehine anlamlı fark bulunurken, diğer alt boyutlarda ise anlamlı bir farklılık oluşmamıştır. Gruplar birbiri ile karşılaştırıldığında ise ölçekten alınan toplam puan, açıklayıcı bilgi ve değerlendirme alt boyutları arasında deney grubu lehine fark olduğu belirlenmiştir. Öğretmen adaylarıyla yapılan görüşmeler de üstbilişi geliştirmek için düzenlenen içeriğin, öğretmen adaylarının üstbilişsel farkındalığının artmasını sağladığı yönünde bulgulara ulaşılmıştır. Sonuçlar bu bağlamda değerlendirilmiş ve tartışılmıştır