Küreselleşme mimarlık ilişkisi ve Uzakdoğu uygulamaları


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EMİNE OĞUZ

Danışman: NAZAN KIRCI

Özet:

1990’lı yılların sonlarında internet erişiminin tüm dünyaya açılması ve küresel sermayenin Batı’dan Uzakdoğu’ya kayması ile birlikte küreselleşme karşı konulamaz bir hız kazanmıştır. Ülkeler arasındaki sınırların kaybolduğu, tüm dünyanın görünmez ağlar ile birbirine bağlandığı bu süreçte, Uzakdoğu şehirleri Avrupa şehirlerinin köklü tarihi karakterlerine kıyasla, Batılı marka mimarlık ofisleri için bir tabula rasa olmuş ve mimarlık alanında çarpıcı bir dönüşüm yaşanmasına ortam hazırlamıştır. Bu çalışma kapsamında da birinci bölümünde küreselleşmenin tarihsel süreçteki tanımlamalarına ilişkin literatür taraması yapılmış ve küreselleşmenin mimarlık ile olan ilişkisinin tarihsel gelişimi sorgulanmıştır. İkinci bölümde mimarlık alanında etkili olan küreselleşme hareketleri, Modernizm milat noktası kabul edilerek; Modernizm öncesi, Modernizm ve Modernizm sonrası olmak üzere üç başlık altında incelenmiştir. Modernizm sonrasında, küreselleşme alanında yaşanan hızlı sıçrama ile mimarlık literatürüne giren yeni mimarlık terimlerine yer verilmiştir. Çalışmanın sonraki bölümünde; Avrupa veya Amerika merkezli, farklı kıtalarda ikonik işlere imza atan, dünya çapında star kimliği kazanmış mimarlara ait ofisler seçilmiş ve mimarlığın ticarileşmesinde ve küreselleşmesindeki etkileri irdelenmiştir. Çalışmanın dördüncü bölümünde, küresel mimarlık ortamının baş aktörleri olarak kabul edilen marka ofislerin,1980’li yılların sonundan günümüze kadar Uzakdoğu’da tasarlamış oldukları ikonik projeler küreselleşme bağlamında incelenmiştir. Ekonomik, kültürel, sosyal etkileri ile küreselleşmenin hissedildiği Uzakdoğu’da, mimarlıkta bu sistemin önemli bir parçası olarak ele alınmıştır. Yeni mimarinin deney alanı olan bölgede bilinçli bir tercih olarak kamu ya da özel sektör tarafından bu tür yapıların sipariş verildiği, bu projelerle bölgenin güçlü bir şekilde dönüştürüldüğü, benzer projeler için de çekim yaratıldığı ortaya koyulmuştur