Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Hasan Tahsin SÜMBÜLLÜ
Danışman: Aytekin Albuz
Özet:Geleneksel Türk Halk Müziği (GTHM) ve Geleneksel Türk Sanat Müziği (GTSM) türleri arasında yapısal ve icrasal farklılıkların var olduğu bilinmektedir. Bu farlılıklara rağmen, geleneksel müzik türlerine yönelik ezgisel, ritimsel özellikler bakımından ortak benzerliklerin var olduğu ve aynı kökten beslendiği fikri kabul edilen yaygın bir görüstür. Bu görüs çerçevesinde, GTHM ve GTSM arasındaki iliskileri ortaya koymaya yönelik birçok bilimsel arastırma yapılmıs ve terminolojik sorunların olduğu tespit edilmistir. Bu terminolojik sorunlar içerisinde, 1950'li yıllardan sonra ortaya atılan ve Makam kavramına karsılık GTHM dizi adlandırmada kullanılan Ayak kavramının, çözülmeyi bekleyen öncelikli bir problem olduğu görülmektedir. Konu ile ilgili arastırmalarda, ayak kavramı yerine makam, makam dizisi ve yalnız makam adı gibi GTHM dizi adlandırılmasına yönelik öneriler getirilmektedir. Arastırma, GTHM ile GTSM dizilerinden elde edilen nicel verileri karsılastırarak, var olan kavram kargasasını çözümlemeyi amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda; yöntem bakımından, korelasyon yoluyla iliski saptamaya dayalı iliskisel tarama modeli kullanılmıstır. Nicel verileri elde etmek amacıyla, TRT THM ve TSM repertuarı sarkı ve türkü formundaki sözlü eserler kullanılmıstır. Sarkı ve türkü formundan elde edilen veriler arasında istatistiksel olarak korelasyon ve anlamlılık düzeyine göre iliski aranmıstır. Arastırma sonucunda, makamsal analiz model önerisine göre; GTSM dizilerinden elde edilen nicel verilerin nitel verilerle paralellik gösterdiği, GTHM' nin makamsal bir müzik olduğu ve GTHM dizilerini yalnız makam adı ya da makam dizisi ile ifade etmenin sakıncası olmadığı nicel veriler doğrultusunda tespit edilmistir. Anahtar kelimeler: Dizi, Ayak, Makam, Makamsal Analiz, Geleneksel Türk Halk Müziği